Afbeelding
Mario Draghi en Ursula von der Leyen bij presentatie rapport. Foto: Europese Commissie
Mario Draghi en Ursula von der Leyen bij presentatie rapport. Foto: Europese Commissie
Ondernemend Europa wordt op zijn wenken bediend, want de industrie van de unie dient gereanimeerd te worden. Behalve veel hervormingen is ook forse financiële ondersteuning nodig om het concurrentievermogen van de Europese industrie te versterken, zijnde 750 tot 800 miljard euro per jaar.
De economische groei in de Europese Unie is ‘zorgwekkend traag’. Dat stelt Mario Draghi, de voormalige president van de Europese Centrale Bank. De EU kan zijn sociale model, in de concurrentieslag met de VS en China, niet overeind houden.
Draghi, die door Commissievoorzitter Ursula von der Leyen eerder is benaderd om het langverwachte rapport over het concurrentievermogen van de EU onder zijn hoede te nemen, sprak maandag bij de toelichting van een ‘crisissfeer’. Volgens hem is een radicaal andere strategie nodig om de achterstand op het terrein van innovatie in te lopen. Daarbij dient ook de afhankelijkheid van andere landen verminderd te worden.
Wil de EU de VS bij blijven op het terrein van productiviteit, dan moet vooral de techsector in Europa aan de bak. De slag om de digitale revolutie is grotendeels verloren. ‘De EU is zwak in nieuwe technologieën die voor de groei van morgen zorgen,’ waarschuwde Draghi bij de presentatie van het rapport. Slechts vier van de vijftig grootste techbedrijven ter wereld zijn Europees.
Eén van de grote problemen is de regeldruk in de EU. Draghi wees erop dat er ongeveer 100 wetten over technologie van kracht zijn en er maar liefst 270 regelgevende instanties actief zijn in de digitale netwerken in alle lidstaten. ‘We zijn onze kleine techbedrijven aan het doodknijpen,’ waarschuwde de oud-ECB-president.
De commissie onder leiding van Draghi presenteerde maar liefst 170 aanbevelingen. Eén van zwaktes waar hij aandacht voor vroeg was de hoge belastingen op energie. Hierdoor betalen zowel bedrijven als burgers drie keer zo vee als in de VS. Draghi sprak van ‘de melkkoe geworden voor nationale begrotingen’.
Draghi sloot zich aan bij de argumentatie die je vanuit Brussel, alsook uit met name Zuid-Europese lidstaten, steeds vaker hoort. ‘We missen focus, combineren onze middelen niet en stemmen beleid niet op elkaar af,’ zei Draghi. Critici als oud-DNB-bankier Lex Hoogduin stellen daarentegen dat de EU er één van Latijnse snit is geworden.
Draghi pleit ook voor een andere kijk op mededinging in de EU. Het beleid moet ‘minder voorzichtig’ worden en ‘meer naar de toekomst’ kijken. Fusies moet gemakkelijker toegelaten worden en pas achteraf gecontroleerd worden.
Hij stelt voor om fusies makkelijker toe te laten en dan achteraf nauwgezet te controleren of er geen machtsmisbruik is.
Draghi waarschuwde dat ‘nooit eerder in het verleden de schaal van onze landen zo klein en ontoereikend leek in verhouding tot de omvang van de uitdagingen’. Hij stelde dat de EU-lidstaten gezamenlijk in onze eenheid de kracht vinden om te hervormen.
Draghi ontkende dat zijn rapport een “do or die”-eis aan de EU stelde. ‘Maar het is: Doe dit, of het wordt een langzame doodsstrijd,’ zei hij tegen verslaggevers. ‘We zijn op het punt aangekomen waarop we zonder actie onze welvaart, ons milieu of onze vrijheid zullen moeten compromitteren.’
Maar elke poging om meer belastinggeld bij te dragen of nieuwe gezamenlijke EU-schulden aan te gaan, zou op weerstand stuiten van zuinigere regeringen in landen zoals Nederland en Duitsland, die tegen meer EU-financiering zijn.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe analyses en opiniestukken, podcasts en boekentips? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.