Belgisch Parlement legt dierenwelzijn vast in grondwet

Er is een nieuwe doorbraak bereikt in het dierenwelzijn. De Belgische Kamer van volksvertegenwoordigers heeft afgelopen nacht een wet aangenomen waarmee het welzijn van dieren wordt opgenomen in de grondwet. De Senaat had eerder al met een dergelijke grondwetswijziging ingestemd.

De aangenomen wetstekst luidt: ‘Bij de uitoefening van hun respectieve bevoegdheden streven de federale staat, de gemeenschappen en de gewesten naar bescherming van en zorg voor dieren als wezens met gevoel.’

Tegenstemmers bang voor jagers

Een tweederdemeerderheid stemde voor de grondwetswijziging. Tegenstemmers, zoals met name de liberale Open VLD en de christen-democratische CD&V, zijn bang dat vergunningen voor landbouwbedrijven in gevaar komen en dat er juridische gevolgen zullen zijn voor jagers, vissers of veemarkten.

De dierenbeschermingsorganisatie GAIA is blij met de grondwetswijziging en spreekt van een ‘historische doorbraak’.

Wereldwijd is er sprake van een toenemend aantal landen waar men bezig is om zowel het dierenwelzijn als de rechten van de natuur aan te scherpen.  Zo heeft Frankrijk de rechten van de natuur inmiddels in de grondwet opgenomen. 

Eijsden-Margraten was de eerste gemeente in Nederland die officieel de rechten van de natuur erkende. Tijdens een begrotingsbehandeling in november 2023 kondigde de gemeenteraad aan dat zij streeft naar het verlenen van rechtspersoonlijkheid aan de lokale flora en fauna.

Ecocentrische benadering 

Milieujurist Jessica den Outer, die vorig jaar het boek Rechten voor de natuur publiceerde, pleit voor een ecocentrische benadering in het recht: niet de mens, of de economie, maar het ecosysteem moet centraal komen te staan.

 Om dat met succes te kunnen doen, is een ‘juridische emancipatie’ van de natuur nodig. Dat betekent dat er rechten moeten komen voor de natuur. Het is te vergelijken met het concept Rechten van de mens, dat na de Tweede Wereldoorlog een hoeksteen van de rechtsorde is geworden, aldus Den Outer.