Merlijn Twaalfhoven - Red de wereld dankzij kunstenaar in ons

Merlijn Twaalfhoven, componist, oprichter van The Turn Club en schrijver van het boek Het is aan ons, stelt dat we de kunstenaar in onszelf nodig hebben om de wereld te redden. Een open houding is daarbij doorslaggevend. Want daarmee kan je de wereld onbevangen, speels, onderzoekend en scheppend tegemoet treden. 

In de week van 15 tot 23 februari voert Twaalfhoven andermaal de daad bij het woord. Hij organiseert de Ethiek Revolutie. Dat zijn 9 dagen met 20 webinars die je vanuit je eigen huis zijn kunt volgen. Het (gratis) e-festival zal je inspireren om direct betere ethische keuzes te maken in jouw dagelijks leven, zegt hij. 

Twaalfhoven: Misschien vraag jij je ook af of het zinvol is om tijd en energie te steken in een plastic-vrij leven, of heeft veganistisch eten misschien wel meer positieve impact op het milieu? En wat kun jij eigenlijk zelf doen aan discriminatie of armoede?

Hij ziet de kunstenaarsmindset als een daad van opstand tegen de vaste patronen en gewoonten van ons denken en voelen. 

Klik hier om gratis deel te nemen aan het Ethiek Revolutie e-festival 2025

Twaalfhoven geeft op zondagavond 16 februari zelf een webinar. Daarin is het thema hoe je met een kunstenaarsmindset op zoek gaat naar houvast in een periode van chaos. Want in een tijd van grote veranderingen, complexe crises en ongekende onzekerheid, lopen we vast als we op een gangbare manier blijven kijken, denken en handelen, zegt hij. 

We zijn als samenleving terechtgekomen in een opgefokte en verdeelde wereld waarin schaarste, prestatiedruk en onzekerheid domineren, zegt hij. Wat is er nodig om dit te doorbreken? Kunnen we op een andere manier functioneren, en niet verdeeldheid, maar verbinding als uitgangspunt nemen?

In zijn boek Het is aan ons zet hij uiteen waarom we de kunstenaar in onszelf nodig hebben om de wereld te redden. De kunstenaarsmindset is volgens hem namelijk ook een daad van opstand tegen de vaste patronen en gewoonten van ons denken en voelen. ‘Ik denk dat de mindset van een cruciale groep mensen in de samenleving heel besmettelijk kan worden. En dat kan, als die groep groot genoeg is, het systeem echt omslaan.’

‘Iedereen kan creatief zijn’

‘Ik heb heel sterk het gevoel dat het aan ons is,’ zei Twaalfhoven eerder in een gesprek met het Belgische platform E-Story. ‘In ieder van ons zit die capaciteit om op een speelse manier in het leven te staan, daarmee nieuwe mogelijkheden te zien en creatief te zijn.’

‘Spelen leren we vaak al af op school, want we moeten presteren. En ik geloof dat alleen wijzelf weer die focus op prestatie en succes kunnen ‘turnen’ naar een focus op de betekenis, de waarden en de relaties die we hebben.’

 ‘Als we het spoor van het verbinden hervinden en dat in de plaats leggen van het spoor van separatie, geloof ik echt dat dit uiteindelijk tot een revolutie in het systeem zal leiden. Als we het spoor van verbinden hervinden en dat in de plaats leggen van het spoor van separatie, geloof ik echt dat dit uiteindelijk tot een revolutie in het systeem zal leiden.

Ik denk dat de mindset van een cruciale groep mensen in de samenleving heel besmettelijk kan worden. En dat als die groep groot genoeg is het systeem echt kan omslaan. 

Merlijn vertelt in zijn boek Het is aan ons over zijn weg naar het conservatorium met heel veel oefenen en discipline. Toch heeft hij de kunstenaarsmindset kunnen behouden of hervinden.

Zoektocht naar een andere omgeving 

’Het conservatorium is natuurlijk een heel competitieve omgeving waar het heel duidelijk is wat succes is en wat mislukken betekent. Op elk moment weet je waar je zit op de ladder naar het succes. Je weet ook precies waar je zit in het orkest. Een stoel naar links, naar rechts of naar voren betekent een promotie in het orkest. Het is echt een pikorde. Ik heb begrepen dat zelfs mensen die vooraan zitten een ander salaris krijgen dan mensen die achteraan zitten.’

’Voor mij was het naast dat ik met mijn altviool bezig was, veel belangrijker dat ik ook ging componeren. Het maken van nieuwe muziekstukken gaf me de ruimte waarin ineens heel andere wetten golden.’ 

Op een gegeven moment is Twaalfhoven de zoektocht naar een andere omgeving begonnen en is hij muziek gaan maken in mooie gebouwen, natuurgebieden, het ruim van een schip en aan het strand. Dus niet langer uitsluitend in een concertzaal. 

’Dan heb je nog meer vrijheid, want dan heb je ook niet de setting van een concert waarbij er heel duidelijke regels zijn: musici die willen dat het stil is, publiek dat stil op stoelen zit, een beschaafd applaus en een buiging. Er komt een heel theater rondom dat muziekstuk. Ik wilde dat theater opnieuw scheppen en een nieuwe vorm vinden om muziek te ervaren. Dat gaf me nog meer ruimte om te spelen.’ 

Foto: Bron onbekend.