Het uur van de wolven

‘Een tijdperk in het teken van grenzeloos geweld breekt aan voor onze ogen.’ Die waarschuwing komt van Giuliano da Empoli, die al jaren verkeert in de hoogste kringen van de internationale politiek, in zijn essay Het uur van de wolven. 

De Italiaans-Zwitserse schrijver en politicoloog erkent dat ‘onze democratieën vooralsnog solide lijken te zijn’. Maar het ergste moet nog komen. Dat blijkt wel uit de gelegenheidscoalitie die zich rond president Trump heeft gevormd. Naast reactionaire politici en kiezers, zijn dat autocraten en tech-miljardairs. Zij bedienen zich van chaos en tactieken van acceleratie om de democratie te ondermijnen. 

Da Empoli vindt dat de bestaande (bestuurs)elite slecht is voorbereid op ‘de opgave die hun wacht’. De auteur, die al jaren actief is in de hoge kringen van de internationale politiek maakt dat duidelijk door verslag te doen van bijeenkomsten van politici en autocraten. Daarmee brengt hij het grotere beeld van een wereld waarin niet meer geloofd wordt in vaste, gedeelde spelregels. In deze wereld wordt ingezet op een combinatie van bruut machtsvertoon, wreedheid en impulsiviteit. 

Da Empoli stelt dat inmiddels ook Westerse politici, zoals president Trump, worden geïnspireerd door het nepotisme en de autocratie die leiders laten zien in Rusland, Saoedi-Arabië en El Salvador. Tegelijkertijd zijn de meeste westerse leiders - met name Europese - niet voorbereid op die uitdaging. Da Empoli noemt hen daarom ‘wereldvreemd’ en ‘zelfgenoegzaam’. 

Het gevolg is dat de tech-miljardairs op de achtergrond van de politiek nu een sleutelrol spelen en steeds meer. Maar als er iets misgaat, geven ze niet thuis. Da Empoli verwijst met recht naar Het Kasteel van de schrijver Kafka, waar de autoriteit verblijft die je nooit ziet, maar die er altijd is.