Afbeelding

Ursula von der Leyen, voorzitter Europese Commissie.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Foto: EU.

/ analyse

Brussel lanceert natuurkredieten - een game changer?

De Europese Unie gaat regels ontwikkelen voor “natuurkredieten”. Daarmee kunnen boeren en bosbouwers worden betaald om zorg te dragen voor ecosystemen. Doel ervan is om dit werk economisch voordeliger en aantrekkelijker te maken, zo heeft de Europese Commissie gisteren in een persconferentie bekend gemaakt. 

De EU is op zoek naar manieren om meer geld uit te trekken voor milieubescherming, zonder de overheidsbegrotingen verder onder druk te zetten, die al te krap zijn door andere prioriteiten zoals - bij voorbeeld - bij voorbeeld het verhogen van de defensie-uitgaven.

De EU, die zeer forse subsidies uitkeert aan boeren in het kader van haar gemeenschappelijk landbouwbeleid, schat dat er jaarlijks een tekort is van 37 miljard euro aan middelen om de biodiversiteit (beter) te beschermen. 

Proefproject in 2027

De Commissie zal dit jaar een groep van deskundigen vormen - die boeren, lokale gemeenschappen, wetenschappers en overheden vertegenwoordigen - met het doel om methodologieën voor “natuurcredits” te ontwikkelen. In 2027 wordt dan een proefproject gestart om deze credits te financieren, aldus de Commissie.

Hierdoor zouden bedrijven of landen credits kunnen kopen die dan worden uitgegeven door boeren, bosbouwers en andere landbeheerders die de natuur beschermen door bijvoorbeeld bomen te planten, een wetland te herstellen of over te schakelen op regeneratieve vormen van landbouw.

De deskundigengroep zal onderzoeken hoe nature credits kunnen worden gecertificeerd en hoe er een markt voor kan worden opgezet, voordat wordt besloten of dit in EU-wetgeving moet worden vastgelegd.

Marktpartijen zijn enthousiast en betitelen natuurkredieten als een game-changer, die natuurpositieve innovatie kan ondersteunen en stimuleren. 

De nieuwe routekaart naar natuurkredieten maakt de weg vrij voor een wetenschappelijke markt met een hoge integriteit die herstel van biodiversiteit en ecosysteemdiensten beloont, naast koolstof (Co2). 

Het maakt innovatie minder risicovol

Het voornemen om natuurkredieten te lanceren is interessant voor startende ondernemingen. Het levert nieuwe inkomstenstromen op, omdat resultaten op het het terrein van herstel van biodiversiteit via gecertificeerde credits verkocht kunnen worden. 

Het maakt volgens de voorstanders de innovatie minder risicovol. Het zorgt voor publieke startfinanciering en gemengde financiering om vroege initiatiefnemers te ondersteunen. Door gebruik te maken van certificeringskaders wordt vertrouwen opgebouwd bij investeerders en kopers. Bij de introductie van de natuurkredieten wordt verder gegaan dan indertijd het geval was bij Co2-rechten. 

Bijkomende voordelen zijn volgens Brussel klimaatbestendigheid, waterzekerheid en sociale impact. Ook wordt het beschouwd als een rugwind voor CSRD, EU Taxonomy en voor de Natuurherstelverordening.

‘We moeten de natuur op de balans zetten,’ zei Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, bij de persconferentie. 

‘Dit systeem deugt niet’

Maar er is ook kritiek, zoals van Shashi Bhatnager. Deze risicomanager zegt in een reactie op Linkedin: ‘Dit systeem deugt niet. De natuur mag niet in de balans worden opgenomen. Alleen de waarden van ecosysteemdiensten moeten in de balans worden opgenomen, terwijl we ten opzichte van de natuur overal schulden hebben, die eerst moeten worden betaald.’

‘Er zijn wereldwijd maar een paar cijfers van natuurpositieve locaties waar geen schuld betaald hoeft te worden. In ons werk noemen we die draagkracht van de natuur een “Nautral Debt Ceiling”. En elk overschot is schuld. Dus het definiëren van “natuurkredieten” door deze af te zetten tegen vage overheadkosten zal sowieso niet werken omdat mensen de zinloosheid en betekenisloosheid ervan inzien. Er is geen enkel bedrijf waar mensen genereus schulden hebben omgezet in een kredietwaarde van voordeel, dus waarom doen we het hier wel?’ 

De Europese Commissie schrijft in een persbericht dat driekwart van de economie afhankelijk zijn van de natuur, zodat natuurkredieten een innovatieve tool kunnen om tot een waardebepaling van de natuur te komen. Daarmee wordt het een asset die het voor investeerders aantrekkelijk maakt.