Bijdrage schone energie aan elektriciteit stijgt razendsnel

Maar liefst 30% van de wereldwijde elektriciteit komt sinds 2023 voort uit hernieuwbare bronnen. Een mijlpaal, zo concludeert de energie denktank Ember op basis van de jongste jaarcijfers. 

Voor 2024 en daarna wordt een snelle, aanhoudende groei van zonne- en windenergie verwacht, terwijl de procentuele bijdrage van fossiele brandstoffen aan de opwekking van elektriciteit zal gaan dalen. Met fossiele brandstoffen wordt overigens nog steeds 61% van de elektriciteit in de wereld opgewekt. 

Zonne- en wind-energie 

Volgens de onderzoekers van Ember werd in de afgelopen twee decennia ongeveer een zesde van de wereldwijde elektriciteit door waterstof geleverd. Maar de nieuwkomers op het toneel — zonne- en windenergie — drijven de recente groei aan. Samen genereerden ze een record van 13% van de wereldwijde elektriciteit in 2023, twee keer zoveel als hun bijdrage in 2017. Afgelopen jaar overtroffen de wereldwijde investeringen in zonne-energie voor het eerst de investeringen in olieproductie.

Volgens Ember groeit de bijdrage van zonne-energie sneller dan men tot dusver voor mogelijk achtte. Vorig jaar was de bijdrage van zonne-energie-installaties meer dan 444 gigawatt, terwijl het Internationaal Energie Agentschap in 2022 nog 257 GW had voorspeld. Het is de snelst groeiende bron van elektriciteitsopwekking voor het 19e opeenvolgende jaar. 

Marktleider op dat punt is China. Het land installeerde alleen al in 2023 meer zonnepanelen dan de Verenigde Staten in hun hele geschiedenis hebben gedaan. Volgens Ember was de opwekking van schone energie vorig jaar ook de belangrijkste drijvende kracht achter de economische groei van China. Voor andere snelgroeiende zonne-energiemarkten zoals Zuid-Afrika is een betrouwbare elektriciteitsvoorziening een belangrijke motiverende factor.

Zonne-energie biedt ook zonrijke landen veel economische mogelijkheden. Dat geldt bij voorbeeld voor Zuid-Afrika. Chili wekt inmiddels al 20% van zijn elektriciteit op met zonne-energie. Nederland wordt ook expliciet vermeld: het staat op de 4e plaats, dankzij grootschalige investeringen, aldus denktank Ember. 

China aan kop 

Zonrijke landen al Egypte, Pakistan en Saoedi-Arabië doen nog veel te weinig. Zij behalen minder dan 3% van hun elektriciteit op uit zonne-energie. De bijdrage van windenergie aan elektriciteit valt tegen. Tegelijkertijd was de bijdrage van windenergie aan de opwekking van elektriciteit drie keer zo hoog als in 2015. Ook hier liep China voorop: het land installeerde 65% van de wereldwijde windcapaciteit die in 2023 werd toegevoegd. 

Zonne- en windenergie hebben de groei van fossiele energieopwekking al vertraagd in het afgelopen decennium. De verwachting is dat 2024 een topjaar zal worden voor hernieuwbare energieopwekking, met de verwachte verdubbeling van de opwekking van zonne-energie ten opzichte van het voorgaande jaar. 

Een langdurige daling van de uitstoot in de energiesector is nu niet alleen onvermijdelijk maar ook aanstaande, zelfs nu de wereld een nieuwe fase ingaat van hogere elektriciteitsvraag doordat we allerlei technologieën elektrificeren, van transport tot verwarming. De snelheid waarmee de uitstoot daalt, hangt nog steeds af van hoe snel de revolutie in hernieuwbare energie voortduurt, aldus denktank Ember in zijn analyse. 

• Ember: Global Electricity Review 2024