Terwijl de VS en zijn partners proberen de naoorlogse, op regels gebaseerde wereldorde in stand te houden, bereidt China zich voor op een periode van chaos en strijd. Dat stelt Mark Leonard van The European Council on Foreign Relations, in een bijdrage voor Foreign Affairs.
Geen revisie van de bestaande wereldorde, maar een complete vervanging – dat hebben Chinese strategen voor ogen. Volgens hen is de wereldorde die na 1945 is opgezet onder invloed van de Verenigde Staten “irrelevant” geworden. China bereidt zich voor op de ineenstorting ervan, stelt Leonard, die onder meer het boek What does China think heeft geschreven, maar ook het op deze website besproken boek The Age of Unpeace: How Connectivity Causes Conflict
Tegelijkertijd denkt de Chinese leiding dat de VS proberen allianties en instituties van weleer te herstellen, die ervoor hebben gezorgd dat de VS in rivaliteit met Rusland als winnaar van de Koude Oorlog uit de bus kwam. China denkt echter de wereldgemeenschap niet meer terug wil naar de architectuur van weleer. Veel landen hunkeren naar een multipolaire wereld, die China in staat zal stellen een wereldmacht te worden.
Leonard schrijft in zijn analyse dat de VS de symmetrie en de stabiliteit van de oude wereld proberen te herstellen, terwijl China zich voorbereidt op een wereld van wanorde, a-symmetrie en fragmentatie. In Beijing geloven ze dat veel landen in de wereld van mening zijn dat de “rule-based” wereld van na 1945 vooral een schaamlap is geweest voor Westerse (al)macht en dat die architectuur veel landen veel invloed en soevereiniteit ontnomen heeft.
China stelt dat de uitdaging is te overleven in een gevaarlijke wereld. Dat maakt het volgens de Chinese leider Xi Jinping nodig om tot een “holistische benadering van nationale veiligheid” te komen. Dat betekent dat het niet beperkt blijft tot militaire veiligheid, maar een benadering verlangt die zowel technologisch, cultureel als biologisch van aard is. Met andere woorden: in een periode van sancties, economische ontkoppeling en cyberaanvallen kan alles bewapend en ingezet worden.
China is van oordeel dat de VS alles bij het oude willen blijven houden en dus feitelijk een conservatief, zelfs reactionair wereldbeeld heeft, terwijl de nieuwe wereldmacht inzet op een nieuwe multipolaire wereldorde. Daarin steunt Beijing landen op het zuidelijk halfrond met infrastructurele projecten en zet het veiligheidsorganisaties op, zoals de Shanghai Cooperation Organization.
Daarmee probeert China een alternatieve structuur van samenwerking op te zetten als antwoord op de hernieuwde Amerikaanse Koude Oorlog-tactiek. Volgens analist Leonard wordt die strategie nu beproefd in het Midden-Oosten, die ook gevolgen zal hebben voor de oliemarkt en de voor de dollar-hegemonie.
Lees de volledige analyse China is Ready for a World of Disorder op Foreign Affairs.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe analyses en opiniestukken, podcasts boekentips en nieuws schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.
