De armoede zal zich in de wereld verankeren als de kloof tussen arm en rijk niet wordt aangepakt. Bovendien zal het risico op klimaatverandering er door worden vergroot.
Dat schrijven ruim 200 vooraanstaande economen in een gezamenlijke brief aan de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, António Guterres, en de president van de Wereldbank, Ajay Banga. De ondertekenaars van de brief, afkomstig uit 67 landen, spreken van de grootste toename van de mondiale ongelijkheid sinds de Tweede Wereldoorlog.
Het terugdringen van ongelijkheid tegen 2030 was één van de 17 VN-doelen voor duurzame ontwikkeling (SDG’s) waarover de internationale gemeenschap in 2015 overeenstemming heeft bereikt. Volgens de schrijversvan de brief is er dringend actie nodig in het licht van de zeer uiteenlopende impact van de Covid-19 pandemie op arm en rijk in de wereld. De Wereldbank heeft die stelling recent zelf bevestigd in een artikel.
‘Ongelijkheid genegeerd’
In de brief wordt gesteld dat de toenemende ongelijkheid ‘grotendeels is genegeerd’ en dat de snellere inkomensgroei voor de armste 40% dan voor de bevolking als geheel niet afdoet aan de concentratie van inkomen en rijkdom onder de superrijken.
De opstellers van de brief stellen dat in de afgelopen kwart eeuw zowel de armoede als de extreme rijkdom tegelijkertijd zijn toegenomen. ‘Doelen zijn belangrijk. Leiderschap is belangrijk. De Wereldbank en de SDG’s van de VN bevinden zich in een unieke positie om de oproep tot vermindering van ongelijkheid te doen die onze verdeelde wereld vandaag zo dringend nodig heeft.’
In de brief wordt ook gevraagd om een betere meting van ongelijkheid en ambitieuzere doelen voor het verkleinen van inkomens- en welvaartsverschillen. ‘We leven in een tijd van buitengewoon grote economische ongelijkheid. Extreme armoede en extreme rijkdom zijn voor het eerst in 25 jaar sterk en bovendien tegelijkertijd gestegen. Tussen 2019 en 2020 groeide de mondiale ongelijkheid sneller dan ooit tevoren sinds de Tweede Wereldoorlog’.
‘Stijgende voedselprijzen verschrikkelijk’
“De rijkste 10% van de wereldbevolking strijkt momenteel 52% van het wereldwijde inkomen op, terwijl de armste helft van de bevolking er 8,5% van verdient. Miljarden mensen worden geconfronteerd met de verschrikkelijke ontberingen van hoge en stijgende voedselprijzen en honger, terwijl het aantal miljardairs de afgelopen tien jaar is verdubbeld.’
Toen Guterres in april de 2030-doelstellingen herzag, stelde hij vast dat de ongelijkheid een recordhoogte heeft bereikt en dat slechts 10% van de landen op schema ligt om de doelstelling te halen.
Afgelopen oktober zei de Wereldbank dat de vooruitgang in het terugdringen van armoede tot stilstand is gekomen. De voorspelling was dat zonder een drastische versnelling van de inspanningen, er geen kans zou zijn om het doel van het uitbannen van extreme armoede in 2030 te halen.
‘Ongelijkheid vernietigt het vertrouwen’
De opstellers van de brief voegen er de waarschuwing aan toe ‘dat grote ongelijkheid al onze sociale en milieudoelen ondermijnt. Het tast onze politiek aan, vernietigt het vertrouwen, belemmert onze collectieve economische welvaart en verzwakt het multilateralisme. We weten ook dat zonder een sterke vermindering van de ongelijkheid, de tweeledige doelstelling van het uitbannen van armoede en het voorkomen van klimaatafbraak duidelijk met elkaar in conflict zullen komen.’
Onder de ondertekenaars bevinden zich Ban Ki-moon, de voormalige secretaris-generaal van de VN Ban Ki-moon, de voormalige premier van Nieuw-Zeeland, Helen Clark, en de economen Jayati Ghosh, Thomas Piketty en Joseph Stiglitz.
Recent bleek uit de Billionaires Index van Bloomberg dat de 500 rijkste mensen in de wereld in de eerste jaarhelft van 2023 hun vermogens met in totaal meer dan 850 miljard euro stijgen; dat is 14 miljoen dollar gemiddeld per miljardair.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe analyses en opiniestukken, podcasts, boekentips en nieuws schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.
