Het aantal doelbewuste overdoseringen door jongeren van 13 tot en met 17 jaar is de afgelopen twee jaar sterk toegenomen. Dit blijkt uit het jaaroverzicht van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC).
Jongeren zoeken steeds vaker hun toevlucht tot een overdosis van vooral paracetamol of ibuprofen. Deze pijnstillers zijn bij normaal gebruik niet schadelijk, maar in grote hoeveelheden wel. Dit kan tot gezondheidsschade leiden.
In 2022 was sprake van 37 procent meer meldingen dan in 2020, over jongeren die doelbewust een overdosis medicijnen innamen. In totaal ging het om 1439 meldingen. Ook in 2021 was al een grote toename zichtbaar van 45 procent.
Professor Dylan de Lange, hoofd van het NVIC, noemt de stijging verontrustend. ‘Dit vraagt om aandacht. We moeten nader onderzoeken wat deze trend betekent.’
Overdosis kan leiden tot lever- en nierschade
‘Maar vergis je niet: paracetamol en ibuprofen zijn geen risicoloze geneesmiddelen, een overdosis kan leiden tot lever- en nierschade en in sommige gevallen zelfs dodelijk zijn.’
De stijging zette in vanaf juli 2020, en is het sterkst onder meisjes van 13 tot en met 15 jaar. ‘Zo’n doelbewuste overdosering wil niet zeggen dat iemand echt dood wil’, zegt kinder- en jeugdpsychiater van het UMC Utrecht Bas Oude Ophuis. ‘Maar het geeft wel aan dat het niet goed gaat met het kind.’
Het NVIC merkte in 2021 al dat zo’n 84 procent van de meldingen om meisjes ging. Ook viel op dat doordeweeks en in schoolperiodes vaker meldingen werden gedaan dan tijdens weekenden en zomermaanden.
Coronapandemie en mentale gesteldheid
Tijdens de coronapandemie werden schoolsluitingen, de avondklok en de 
anderhalvemetersamenleving als risico’s genoemd voor de mentale gesteldheid van jongeren.
Oude Ophuis is betrokken bij nader onderzoek samen met de Universiteit Utrecht naar de mentale gezondheid van jongeren. ‘Het is belangrijk dat we meer duidelijkheid krijgen over wat hier nu precies aan de hand is.’
Het NVIC heeft de meldingen over adolescenten nader onderzocht, waarover is gepubliceerd in het Journal of Adolescent Health.
Het NVIC is de nationale vraagbaak voor huisartsen, medisch specialisten en andere hulpverleners bij acute vergiftigingen. Het NVIC geeft 24/7 telefonisch informatie over de effecten en de behandeling van vergiftigingen bij mensen en dieren.
Psychologen en psychiaters, maar ook jeugdwerkers, melden al langere tijd dat de klachten van depressiviteit onder jongeren toenemen en dat de jeugdzorg overbelast is. Behalve met prestatiedruk en zorgen om klimaatverandering speelt ook mee dat jongeren zich zorgen maken om hun kansen op een eigen woning, hoge kosten van levensonderhoud en studieschulden.
Zo stelt Paul Verhaeghe, psychoanalyticus en emeritus hoogleraar, in zijn jongste boek Onbehagen dat het neoliberalisme met zijn ratrace grote schade heeft berokkend aan het welzijn van burgers en aan samenleving en cultuur.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe analyses en opiniestukken, podcasts, boekentips en nieuws schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.
