De 5 BRICS-landen breiden hun groep uit met zes nieuwe leden, onder wie Saoedi-Arabië en Iran. Hierdoor zijn nu zes van de negen grootste olieproducerende landen in de wereld lid van BRICS.
Naast beide olieproducerende landen sluiten ook Argentinië, Ethiopië, Egypte en de Arabische Verenigde Emiraten zich bij het blok aan. De aansluiting vindt formeel per 1 januari 2024 plaats. Er hadden zich in totaal ongeveer landen kandidaat gesteld.
De aansluiting betekent dat zes van de negen grootste olieproducerende landen nu lid zijn van BRICS – een acroniem dat staat voor Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika. Bovendien zijn deze 11 landen goed voor 40 procent van de wereldbevolking en beheren ze een fors deel van de grondstoffen in de wereld. Ook gaan de 5 BRICS landen de G7 op het terrein van economische groei voorbij. Voor de Europese Unie, dat worstelt met zijn doelstelling van “strategische autonomie” is dat een serieuze uitdaging.
De nieuwe wereldorde van Xi Jinping
Het zijn de contouren van een nieuwe wereldorde, waar vooral de Chinese president Xi Jinping voor ijvert. Hij wil sneller uitbreiden dan de Indiase president Modi bepleitte. Er staan nog zeker een dozijn landen klaar om zich ook bij BRICS aan te sluiten. Deze landen proberen uitdrukkelijk het zuidelijk halfrond te vertegenwoordigen, dat zich te kort gedaan voelt als het om aandacht en inspraak gaat.
China is de motor van dit platform. Het land streeft naar een alternatief voor de dollar. Zo is de New Development Bank opgezet, die zetelt in Shanghai en in plaats van de dollar onderlinge betalingen doet in BRICS-valuta. De president van NDB, Dilma Rousseff, vertelde The Financial Times dat 30% van de leningen in lokale tenders zal worden verstrekt.
In augustus verkocht de bank haar eerste obligatie in Zuid-Afrikaanse rand en in oktober wil ze obligaties in Indiase roepie verkopen.
De-dollarisering vanuit schuldperspectief
De ontwikkelingsbank die is opgericht en wordt geleid door de economische coalitie van de BRICS-landen benadert de de-dollarisering vanuit een schuldperspectief, met het doel om leningen in dollars te verminderen.
‘We verwachten dit jaar tussen de 8 en $10 miljard uit te lenen’, vertelde Rousseff aan The Financial Times. ‘Ons doel is om ongeveer 30% van alles wat we uitlenen in lokale valuta uit te geven.’
Half augustus gaf de NDB al haar eerste obligatie in Zuid-Afrikaanse rand uit, waarop voor 2,67 miljard rand werd geboden, meldde persbureau Reuters. Meer recent kondigde de bank plannen aan voor een Indiase roepie-obligatie in oktober, maar ze gaf geen details over de omvang van het programma.
De bank is een initiatief van het BRICS-blok. De bank werd opgericht in 2015 als alternatief voor de door het Westen geleide financiële instellingen en heeft al $33 miljard geleend voor ontwikkelingsprojecten.
Omdat BRICS zichzelf de laatste tijd profileert als een tegenwicht voor het Westen, hebben de leden erop aangedrongen dat de NDB zich meer richt op het gebruik van lokale valuta.
Afstand van de dollar
Door afstand te nemen van de greenback, vertelde Rousseff aan de FT dat de aangesloten landen vrij zijn van de risico’s die verbonden zijn aan wisselkoersen en het Amerikaanse monetaire beleid. Ondertussen zijn er aan het lenen van de NDB geen voorwaarden verbonden, zoals vaak het geval is bij instellingen als het Internationaal Monetair Fonds.
‘Lokale munteenheden zijn geen alternatieven voor de dollar’, zei ze. ‘Het zijn alternatieven voor een systeem.’
De leiders van de BRICS zijn voor hun 15e topconferentie bijeen in Johannesburg, Zuid-Afrika. Sinds de Russische invasie in Oekraïne en de bevriezing van Russische tegoeden en uitsluiting van het internationale betalingssysteem SWIFT is het blok zich meer aan het afkeren van de dollar. De leiders van BRICS streven naar een alternatieve munt voor de dollar. Experts betwijfelen of dat lukt, en heeft het zelfs voorgesteld om een eigen munteenheid te vormen, hoewel analisten dit betwijfelen.
Gezien de banden van de New Development Bank met Rusland werd haar kredietwaardigheid vorig jaar verlaagd door Fitch Ratings, terwijl westerse investeerders de bank steeds minder graag van dollars voorzagen. Aangezien tweederde van haar leningen in dollars luidde, betekende het verlies van deze financiering dat de schuldendienst van de NDB aanzienlijk duurder is geworden.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe analyses en opiniestukken, podcasts, boekentips en nieuws schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.
