De oceanen kleuren steeds groener. Dit is een gevolg van de klimaatverandering, zo valt te lezen in een artikel op Nature. Oorzaak zijn veranderende voedingsstoffen.
Volgens de wetenschappers zou maar liefst de helft van de oceanen in de afgelopen 20 jaar groener zijn geworden. Dit heeft waarschijnlijk met opwarming van de aarde te maken. De wetenschappers zijn verrast, omdat de verwachting was dat het nog vele jaren zou duren voordat ze tekenen van klimaatverandering in de kleur van de oceanen zouden kunnen zien.
Toename van algen en blauwalgen
‘We beïnvloeden het ecosysteem op een manier die we nog niet eerder hebben gezien’, zegt B. Cael, een oceaan- en klimaatwetenschapper aan het National Oceanography Centre in het Verenigd Koninkrijk, in het artikel op Nature.
De kleurverandering kan te maken hebben met voedingsstoffen uit de diepte van de oceanen die omhoog komen en zorgen voor een enorme bloei van fytoplankton, zoals algen en blauwalgen, dat het groene pigment chlorofyl bevat.
Door de golflengten van het zonlicht te bestuderen die door het oceaanoppervlak worden weerkaatst, kunnen wetenschappers schatten hoeveel chlorofyl er is en dus hoeveel levende organismen zoals fytoplankton er aanwezig zijn. Als het oceaanwater warmer wordt, wat thans het geval is, dan zegt de theorie dat de biologische productiviteit verandert.
De hoeveelheid chlorofyl in het oppervlaktewater kan echter van jaar tot jaar wel sterk verschillen, waardoor het moeilijk is om veranderingen als gevolg van klimaatverandering te onderscheiden van de grote natuurlijke schommelingen. Wetenschappers, zo valt in Nature te lezen, dachten dat het wel 40 jaar zou duren om aan de hand van waarnemingen de trends te kunnen vast te stellen.
Op basis van twee decennia van onderzoek met satellieten in de ruimte hebben de onderzoekers langetermijnveranderingen in de kleur van de oceaan waargenomen. In 56% van het oceaanoppervlak, vooral in de wateren tussen 40º ZB en 40º NB, is sprake van veranderingen. Deze tropische en subtropische wateren variëren over het algemeen niet veel in kleur gedurende het jaar, omdat deze regio’s geen extreme seizoenen kennen.
Oorzaak: andere verdeling voedingstoffen
De vraag is nu waardoor de oceanen groener worden. Het is waarschijnlijk geen direct effect van de stijgende temperaturen aan het zeeoppervlak, zegt Cael, want de gebieden waar de kleurverandering is waargenomen komen niet overeen met de gebieden waar de temperaturen over het algemeen zijn gestegen. Een mogelijkheid is dat de verschuiving iets te maken heeft met de verdeling van voedingsstoffen in de oceaan. Als het oppervlaktewater opwarmt, worden de bovenste lagen van de oceaan meer gelaagd, waardoor het moeilijker wordt voor voedingsstoffen om naar het oppervlak te stijgen.
Wanneer er minder voedingsstoffen zijn, kan kleiner fytoplankton beter overleven dan groter fytoplankton. Veranderingen in de hoeveelheid voedingsstoffen kunnen dus leiden tot veranderingen in het ecosysteem die worden weerspiegeld in veranderingen in de algehele kleur van het water, zo valt in Nature te lezen.
Er wordt volgens Global Economic Environmental Survey (GOES) weinig informatie gegeven op het platform over het rapport. ‘Wij binnen GOES denken dat de verandering in kleur te wijten is aan een regimeverschuiving van fytoplankton van Coccolithophore soorten naar cyanobacteriën en dinoflagellaten. Dit is goed gedocumenteerd in andere rapporten.’
Bron: Global Economic Environmental Survey (GOES)
‘Coccolithoforen bestaan uit calcium en zorgen ervoor dat het water blauw lijkt. De verandering heeft 56% van de oceanen in de wereld aangetast. Een aantal jaren geleden voorspelden we dat dit zou gebeuren; zie de grafiek hieronder. Het probleem is nu dat het vele jaren eerder gebeurt dan voorspeld.’
Dinoflagellaten produceren schadelijke algenbloei, die gevolgen kan hebben voor de menselijke gezondheid en het mariene voedselweb. De algen produceren giftige chemicaliën zoals domoïnezuur, dat hersenbeschadiging veroorzaakt bij zeezoogdieren. Orka’s vallen nu boten aan in Portugal en Spanje en zeehonden vallen nu mensen aan in Zuid-Afrika. Dit is geen normaal gedrag, schrijft Global Economic Environmental Survey (GOS) in een commentaar p Linkedin.
Bovendien zal de verschuiving in de samenstelling van het fytoplankton de koolstofcyclus beïnvloeden, omdat dinoflagellaten niet verkalken zoals coccolithoforen, en de pH-waarde van de oceaan (zuurgraad) zal sneller dalen.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe analyses en opiniestukken, podcasts, boekentips en nieuws schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.
